เทศกาล พราหมณ์-ฮินดู

วันเอกาทศี (ดิถี 11 ค่ำ) วันถือศีลอดเพื่อล้างบาปขจัดเคราะห์กรรมของชาวฮินดู

วันเอกาทศี एकादशी เป็นภาษาสันสกฤต มีความหมายถึง ดิถีขึ้น/แรม 11 ค่ำ ซึ่งเป็นวันที่ชาวฮินดูรู้จักกันใน”วันแห่งพระวิษณุ” ซึ่งถือวันนี้ว่าเป็นวันฤกษ์ดีเป็นวันมหามงคล และเป็นวันสำคัญสำหรับการถือพรตเพื่ออดอาหาร

เหตุผลการถือพรต(ศีลอด)ในเอกาทศี

ตามคัมภีร์โบราณของฮินดู อธิบายว่า วันเอกาทศี และการโคจรของดวงจันทร์ มีอิทธิพลต่อความคิดและจิตใจของมนุษย์ และเชื่อว่าในระหว่างดิถีขึ้นแรมที่ 11ค่ำ (เอกาทศี) จิตใจของเราจะมีพลังเป็นพิเศษ และสมองของเราจะมีศักยภาพและประสิทธิภาพสูงสุดในการใช้งาน โดยเฉพาะในการสร้างสมาธิจิตและการวินิจฉัยปรากฏการณ์ต่างๆอย่างดีเยี่ยม สำหรับผู้ที่แสวงหาโมกขธรรม เชื่อว่า การถือพรตอดอาหารเดือนละ 2 ครั้งในวันเอกาทศีนี้ จะทำให้ผู้ถือพรตสามารถบรรลุสู่สมาธิจิตในขั้นสูง   สำหรับมุมมองในแง่อายุรเวทและศาสนา ชาวฮินดูเชื่อว่า การถือพรตเพื่ออดอาหารในวันนี้จะช่วยให้ร่างกายและจิตใจสงบระงับ ร่ายการและอวัยวะภายในการย่อยและการเผาผลาญอาหารจะได้พักผ่อน เพื่อขจัดอาหารเก่าออกไป  ทำให้ร่างกายสะอาดขึ้น อันจะส่งผลให้มีสุขภาพดีในระยะยาว ไม่มีโรคภัยไข้เจ็บ และพระกฤษณะได้ทรงตรัสไว้ในคัมภีร์เอาไว้ว่า “ข้าจะเผาผลาญปาปกรรมทั้งหลายในตัวของผู้ถือพรตในวันเอกาทศีนี้” ซึ่งเป็นที่มาของการถือพรตเพื่อการชำระล้างบาปทั้งหลาย การสะเดาะเคราะห์ขจัดกรรมและการขอพรจากเทพเจ้าเพื่อความสำเร็จของชาวฮินดู

วิธีการถือศีลอดในวันเอกาทศี

ปกติวันเอกาทศีในหนึ่งเดือนจันทรคติจะมีเพียง 2 วันคือวันขึ้น ๑๑ ค่ำ และแรม ๑๑ ค่ำ ตามปฏิทินที่คำนวนด้วยดิถีเพียรของโหราศาสตร์เท่านั้น ปฏิทินท้องตลาดทั่วไปมักไม่ตรง และจะคลาดเคลื่อนประมาณ 1-2 วัน

การอดอาหารมีหลายแบบตามความสามารถของผู้ปฏิบัติ โดยการอดแบบเคร่งจะเป็นการอดแบบไม่ทานทั้งอาหารและน้ำดื่ม ซึ่งถือว่าเป็นวิธีที่ดีและสมบูรณ์ได้ผลมากที่สุด แต่สำหรับบางท่านที่ไม่สามรถทำได้ ก็จะทานเฉพาะผักและผลไม้ แต่จะไม่ทานข้าวหรือเมล็ดธัญญาหารใดใด  เช่น ข้าวโพด ถั่ว งา เผือก มัน ฯลฯ

การถือศีลอดจะมีระยะ 1วันกับ 1คืน โดยเริ่มต้นในเช้าวันเอกาทศี และจะสิ้นสุดในเช้าวันถัดไป โดยอาหารมื้อแรกหลังจากอดอาหารจะเป็นน้ำนมสด  นอกจากนี้ชาวฮินดูก็จะละเว้นการตัดผม โกนหนวด ตัดเล็บมือเล็บเท้า ในวันเอกาทศีนี้ โดยเชื่อว่าจะเป็นการทำลายพลังของร่างกายในการที่จะขจัดสิ่งที่ไม่ดีออกไป ในปฏิทินมุหูรตะหรือปฎิทินฤกษ์โหราศาสตร์ของฮินดูจะมีเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุดของวันเอกาทศีเอาไว้อย่างละเอียด

วันเอกาทศีในคัมภีร์พระเวท

การถือศีลอดในวันเอกาทศีนี้ ไม่เพียงแต่เป็นการลดเคราะห์กรรมและการล้างบาปตามคติความเชื่อของชาวฮินดู แต่ยังเป็นการสร้างสมกุศลกรรมและการได้รับพรที่สูงส่งจากพระผู้เป็นเจ้า พระกฤษณะได้ทรงตรัสเอาไว้ในคัมภีร์ว่า “ข้าจะทำลายอุปสรรคต่างๆในการพัฒนาจิตวิญญาณ และประสาทพรให้ผู้ถือพรตมีชีวิตอันรุ่งโรจน์” ถ้าหากผู้ถือพรตได้กระทำการอดอาหารอย่างสม่ำเสมอในวันเอกาทศีทั้ง 24 วันใน 1ปี(ปีอธิกมาสจะมี 26 วัน) ในคัมภีร์ครุฑะ ปุราณะ( गरुड़ पुराण) พระวิษณุได้ทรงตรัสว่า วันเอกาทศี เป็นเสมือนเรือใหญ่ 1 ใน 5 ลำเรือที่มาช่วยเหลือคนกำลังจะจมน้ำกลางมหาสมุทร (เรือที่เหลือทั้ง 4 คือพระวิษณุ ,คัมภีร์ภควคีตา,ใบตุลสีหรือใบกระเพรา และวัว )และในคัมภีร์ปัฌา ปุราณะ (पद्म पुराण)พระวิษณุทรงกล่าวว่า”ในบรรดาพืชพันธ์ทั้งหลาย ข้าโปรดปรานใบตุลสี(ใบกระเพรา) ในบรรดามาส(เดือน)ทั้งหลายข้าโปรดปราน เดือนกฤติกา ในบรรดาเทวาลัยทั้งหลาย ข้าโปรดปราน เทวาลัยแห่งทวาราวดี และบรรดาวาร(วัน)ทั้งหลายข้าโปรดปรานวันเอกาทศีเป็นที่สุด

พิธีกรรมในวันเอกาทศี

ในวันนี้นอกจากจะเป็นพิธีกรรมพิเศษในการถือศีลอดแล้วก็ยังมีข้อห้ามต่างๆ ที่ต้องดเว้นกระทำในวันนี้ เช่น พิธีแต่งงาน และ พิธีศพ การเผาหรือการฝัง ห้ามทำในวันเอกกาทศี ที่เป็นวันมงคล เชื่อว่าหากกระทำแล้ว ก็จะทำให้ญาติพี่น้องวิบัติ นอกจากนี้การบูชาเทพเจ้าก็ห้ามทำการถวายอาหารและผลไม้ในวันนี้เช่นเดียวกัน

ชื่อของวันเอกาทศี

เกี่ยวกับผู้เขียน

Author: อ.ณภัทร ศรีจักรนารท (AstroNeemo)

福安居士 Line @astroneemo

• การอ้างอิงเวลาเกิดจากสูติบัตร ใช้วางลัคนาอาจจะไม่แม่นยำ
• ผลของดาวอาทิตย์ สถิตย์ร่วมราศีกับดาวต่างๆ
• การแก้ดวง เปลี่ยนชะตา ทำได้จริงหรือไม่
• คนกลุ่มแรกที่บรรลุธรรมครั้งแรกในโลก คือ คนที่มีอาชีพเป็น“หมอดู”
• ถ้าต้องการแก้ดวงเปลี่ยนชะตา ต้องเริ่มที่ปากก่อน เป็นอันดับแรก
• ดูฮวงจุ้ยรีโนเวทอาคาร คุณตั้ม อนุรักษ์