โศลกที่ ๕๙
ถ้าพระจันทร์สถิตในราศีที่มีพฤหัสบดีเป็นเจ้าเรือน หรือพระจันทร์ร่วมกับพฤหัสบดีในราศีใดๆ หรือพระจันทร์อยู่ในตรียางค์ของพฤหัสบดี หรือพระจันทร์อยู่ในนวางค์ของพฤหัสบดี เด็กที่เกิดมาไม่ต้องเป็นลูกเลี้ยง ฯ
โศลกที่ ๖๐
ถ้าอังคารและเสาร์อยู่ในราศีเมษ สิงห์หรือกุมภ์ โดยจะร่วมกันหรือแยกกันอยู่ก็ตาม และในราศีที่อังคารและเสาร์สถิตนั้นเป็นภพที่ ๗-๙ หรือ ๕ จากอาทิตย์ด้วย ท่านว่าเวลาเด็กเกิดพ่อไม่อยู่บ้าน ถ้าอาทิตย์อยู่จรราศีพ่ออยู่ต่างถิ่น ถ้าอาทิตย์อยู่อุภโยทัยราศี พ่อกำลังเดินทาง ถ้าอาทิตย์อยู่สถิระราศี พ่ออยู่ในถิ่นเดียวกัน ฯ
หมายเหตุ
คำว่า ปาปะรักษะ หมายความว่าราศีที่ครองด้วยบาปเคราะห์ทุกๆราศี คำว่ากูระรักษะ หมายความว่าราศีผู้ชายที่ครองด้วยบาปเคราะห์
โศลกที่ ๖๑
จันทร์เพ็ญอยู่ในราศีกรกฏ พุธกุมลัคนา และมีพฤหัสบดีอยู่ในภพที่ ๔ จากลัคนาด้วย ท่านว่าเด็กนั้นคลอดในเรือ ถ้าลัคนาอยู่ในราศีน้ำและเพ็ญจันทร์อยู่ในภพที่ ๗ ท่านว่าเด็กนั้นเกิดในเรือเช่นกัน ฯ
โศลกที่ ๖๒
ถ้าลัคนาอยู่ในราศีน้ำ และมีเพ็ญจันทร์อยู่ในภพเกณฑ์ คือภพที่ ๑-๔-๗ และ ๑๐ จากลัคนา ท่านว่าเด็กเกิดใกล้น้ำ ฯ
โศลกที่ ๖๓
ถ้าพระจันทร์กุมลัคนา มีเสาร์อยู่ในภพที่ ๑๒ จากลัคนา และลัคนาได้รับแสงจากบาปเคราะห์ ท่านว่าเด็กที่เกิดมานั้นเกิดในที่เร้นลับไม่มีใครรู้เห็น ถ้าลัคนาอยู่ในราศีพิจิกหรือกรกฏและร่วมกับเสาร์ และมีพระจันทร์ให้แสงถึงลัคนาด้วย เด็กนั้นจะเกิดในถ้ำในเหวหรือในโพรงไม้ ฯ
โศลกที่ ๖๔
ถ้าลัคนาอยู่ราศีน้ำร่วมเสาร์รับแสงจากพุธ อาทิตย์ หรือจันทร์ เด็กจะเกิดในกรีฑาสถาน ในโบสถ์ หรือบนฝั่งน้ำตามลำดับ ฯ
โศลกที่ ๖๕
เมื่อเสาร์กุมลัคนาในระราศี ถ้าได้รับแสงจากอังคาร เด็กจะเกิดในครัว ในป่าช้า หรือใกล้ที่เผาศพ ถ้าได้รับแสงจากจันทร์และศุกร์ เด็กนั้นจะเกิดในที่ซึ่งสวยงามน่ารัก ถ้าได้รับแสงจากพฤหัสบดี เด็กนั้นจะเกิดในบ้านใกล้ๆกับที่บูชาพระหรือที่บูชายัญ ถ้าได้รับแสงจากอาทิตย์ เด็กนั้นจะเกิดในวัง ในโบสถ์ ในเทวสถาน หรือในคอกวัว และถ้าได้รับแสงจากพุธ เด็กนั้นจะเกิดในอุโมงค์หรือระเบียงที่มีศิลปะ ฯ
โศลกที่ ๖๖
ในการพิจารณาที่เกิดของเด็ก ท่านให้พิจารณาจากตำแหน่งของลัคนา คือให้พิจารณาดูว่าราศีที่ลัคนาสถิต กับนวางค์ที่ลัคนาสถิตนั้นใครจะเข้มแข็งกว่ากัน ถ้าราศีหรือนวางค์ที่เข้มแข็งกว่าเป็นประเภทจร เด็กจะเกิดห่างไกลจากบ้านของพ่อมาก ถ้าเป็นประเภทสถิระ เด็กจะเกิดในบ้านของพ่อ ถ้าเป็นประเภทอุภโยทัย เด็กจะเกิดใกล้ๆบ้านของพ่อ ถ้าลัคนาอยู่ในวรโคตมนวางค์ เด็กจะเกิดในบ้านซึ่งเป็นญาติผู้ใหญ่ของพ่อ ฯ
หมายเหตุ
สำหรับการพิจารณาว่าราศีกับนวางค์ใครจะเข้มแข็งกว่ากันนั้น มีหลายประการด้วยกัน เช่นนวางค์วรโคตมย่อมเข้มแข็งกว่าราศี นวางค์ปริคัณฑานตะย่อมอ่อนกว่าราศี ฯลฯ แต่ในที่นี้หมายถึงการพิจารณาดูดาวที่ครองราศีกับนวางค์ว่าใครจะเข้มแข็งกว่ากัน ฉะนั้นถ้าลัคนาอยู่ในตำแหน่งวรโคตมนวางค์ก็ไม่มีปัญหาอะไร
โศลกที่ ๖๗
ถ้าจันทร์เป็นตรีโกณกับอังคารและเสาร์ และจันทร์อยู่ในภพที่ ๗ จากลัคนาด้วย เด็กนั้นจะถูกมารดาของตนละทิ้งไม่เอาใจใส่ แต่ถ้าจันทร์ได้รับแสงจากพฤหัสบดี เด็กนั้นจะมีอายุยืน มีความผาสุก และจะมีการเลี้ยงดูเอาใจใส่เป็นอย่างดียิ่ง ฯ
หมายเหตุ
บางท่านให้ความเห็นว่า พฤหัสบดีที่ให้แสงถึงจันทร์นั้น ตำแหน่งของพฤหัสบดีต้องเข้มแข็งด้วย และบางท่านกล่าวว่าตำแหน่งของจันทร์ที่กล่าวในโศลกนี้ ต้องเป็นจันทร์ที่ไม่มีแสง คือจันทร์นั้นเป็นจันทร์แรมมาก เช่นร่วมกับอาทิตย์เป็นต้น หรือจันทร์นั้นเป็นเพ็ญจันทร์แต่เวลานั้นจันทร์มีอุปราคาด้วย
โศลกที่ ๖๘
ถ้าจันทร์กุมลัคนาและมีบาปเคราะห์ให้แสงถึง และมีอังคารอยู่ในภพที่ ๗ จากลัคนาอีกด้วย เด็กนั้นจะถูกมารดาละทิ้งและจะตาย ถ้าจันทร์กุมลัคนาและมีบาปเคราะห์และให้แสงถึง และมีอังคารและเสาร์อยู่ในภพที่ ๑๐ จากลัคนา จะได้ผลอย่างเดียวกัน ตามโยคที่ได้กล่าวมาแล้วนี้ ถ้ามีศุภเคราะห์ที่เข้มแข็งให้แสงถึงลัคนาด้วย เด็กนั้นจะไม่ตายโดยที่จะมีผู้รับเอาไปเลี้ยงดูตามลักษณะของศุภเคราะห์ที่ให้แสงถึงลัคนา แต่ตรงข้ามถ้ามีบาปเคราะห์ให้แสงถึงลัคนา เด็กนั้นจะตกไปอยู่ในความดูแลของคนชั่ว และแม้ว่าจะเลี้ยงดูด้วยการเอาใจใส่อย่างดีก็ตาม เด็กนั้นก็จะต้องตาย ฯ
โศลกที่ ๖๙
เด็กนั้นจะเกิดที่บ้านใคร ให้ดูดาวที่เข้มแข็งและให้แสงถึงลัคนา ถ้าดาวศุภเคราะห์ที่เป็นนิจให้แสงถึงลัคนา เด็กนั้นจะเกิดใกล้หลุมฝังศพ ใกล้ป้อม ใกล้กำแพง หรือใกล้แม่น้ำ ถ้าจันทร์กุมลัคนาและไม่ได้รับแสงจากศุภเคราะห์ใดๆ เด็กนั้นจะเกิดในที่เงียบสงัด ไม่มีผู้คน ฯ
หมายเหตุ
ดาวที่เข้มแข็งและให้แสงถึงลัคนา แสดงถึงที่เกิดของเด็ก ท่านมีกฎเกณฑ์ให้ไว้กว้างๆคือ ถ้าเกิดกลางวัน อาทิตย์หมายถึงพ่อ ศุกร์หมายถึงแม่ เสาร์หมายถึงญาติผู้ใหญ่ของพ่อ และจันทร์หมายถึงญาติผู้ใหญ่ของแม่ ถ้าเกิดกลางคืน เสาร์หมายถึงพ่อ จันทร์หมายถึงแม่ อาทิตย์หมายถึงญาติผู้ใหญ่ทางพ่อ และศุกร์หมายถึงญาติผู้ใหญ่ทางแม่
โศลกที่ ๗๐
ถ้าพระจันทร์อยู่ในนวางค์ของเสาร์ หรือจันทร์อยู่ในภพที่ ๔ จากลัคนา หรือจันทร์รับแสงจากเสาร์ หรือจันทร์อยู่ในราศีน้ำ หรือจันทร์ร่วมกับเสาร์ ท่านว่าเด็กนั้นเกิดในที่มืด ถ้ามีดาวพระเคราะห์ตั้งแต่ ๓ ดวงขึ้นไปได้ตำแหน่งนิจ ท่านว่าเด็กนั้นเกิดบนพื้นดินไม่ใช่เกิดในห้อง
ตำแหน่งของลัคนาบอกถึงลักษณะที่เด็กคลอด คือศิระโษทัยราศี หมายความว่าเด็กเอาหัวออก ปฤษโฐทัย หมายความว่าเด็กเอาเท้าออก อุภโยทัยราศี หมายความว่าเด็กเอามือออก คำว่าเอาหัวเอาเท้าหรือเอามือออก หมายความว่าส่วนเหล่านี้ออกมาก่อนในเวลาที่เด็กคลอด ท่านว่าเวลาคลอดแม่จะเจ็บมากเพราะคลอดยาก ฯ
