บทที่ 8
ลัคน์สผุด
68. ลัคน์ ลัคน์เป็นจุดที่หมายในสุริยวิถีที่เส้นขอบฟ้าตะวันออกกำหนดเป็นราศี, องศา ฯลฯ ของดาวเมษ.
69. เดือนสุริยคติ พื้นพิภพที่เป็นวงรีรูปไข่หมุนวันละรอบจากตะวันตกไปตะวันออก ดังนั้นราศีทั้งหมดของจักรราศีจึงได้รับแสงอาทิตย์ทั่วกันเดือนสุริยคติทั้ง 12 เดือนมีชื่อตรงกับราศีทั้ง 12 ราศี ในวันต้นของราศีเมษองศาแรกของราศีนั้นอยู่ที่เส้นขอบฟ้าตะวันออก และราศีต่อไปก็ค่อย ๆ ปรากฏขึ้นทีละเล็กละน้อยจนถึงวันต่อไป เมื่อเวลาอาทิตย์ขึ้งองศาที่ 2 ของเมษก็จะปรากฏขึ้นที่ขอบฟ้าตะวันออก เมื่อวันครบรอบปีสุริยคติองศาสุดท้ายของจักรราศีจะปรากฏเมื่ออาทิตย์ขึ้นที่ขอบฟ้าตะวันออกในวันสุดท้ายของราศีมีน ลัคน์เป็นที่หรือจุดเฉพาะที่ขอบฟ้าตะวันออกเมื่อขณะหนึ่งเวลาใด จำกัดความลงว่าลัคน์เป็นจุดตะวันออกของสุริยวิถีที่บรรจบกับขอบฟ้าเมื่อขณะต้องการ เรียกว่าอุทัยลัคน์.
70. หาที่หรือจุดของลัคน์ ที่แรกหาที่สถิต (สผุด) ของอาทิตย์นิรายะนะเอาอายะนางศบวกเข้า จะได้สผุดอาทิตย์สายะนะ หาราศีที่อาทิตย์สถิตทั้งองศาที่ผ่านไปแล้วและองศาที่จะต้องผ่านต่อไปอีกในราศีนั้น จำนวนองศาที่อาทิตย์ผ่านไปแล้วเป็นภุกฐางศ (องศาอดีต) และที่จะต้องผ่านต่อไปอีกเป็นโภคยางศ (องศาอนาคต) หาโภคยกาล (จำนวนเวลาที่จะผ่านตลอดโภคยางศ) จากราศีมานัส ตามกฎต่อไปนี้ :
42 โหราวิทยา
|
|
จำนวนเวลา (อันโตนาที) ของราศีอาทิตย์สายะนะ
30
= โภคยางศ
ได้โภคยกาลเท่าไรเอาไปลบอิษตกาล (เวลาที่จะหาลัคน์) แล้วเอาจำนวนเวลา (อันโตนาที) ในราศีของราศีหน้าลบต่อ ๆ กันไปตามลำดับเท่าที่จะลบได้จนถึงราศีสุดท้ายที่จะลบต่อไปไม่ได้ ราศีนี้เรียกว่าอสุทธราศี และอันโตนาทีของราศีนี้เรียกว่าอสุทธนาที เป็นที่เห็นได้ว่าตามเวลาที่ต้องการ (หาลัคน์) นี้อสุทธราศีอยู่ที่เส้นขอบฟ้า องศาของอสุทธราศีที่พ้นเส้นขอบฟ้าไปเป็นองศาที่ล่วงไปแล้วเรียกว่าภุกฐ หาได้ดังนี้
|
|
30
อสุทธนาที
(องศาอดีต) บวกองศาที่ได้นี้เข้ากับองศาของราศีที่แล้วมา (ราศีที่ลบได้) นับจากองศาที่ 1 ของราศีเมษ แล้วเอาอายะนางสลับจำนวนนี้ เหลือเท่าไรเป็นองศาจากดาวเมษถึงลัคน์.
ตัวอย่าง 11 หาลัคน์ในชะตาตัวอย่าง
อาทิตย์นิรายะนะ 178° 49' 0" อายะนางศ 21° 15' 57"
อิษกาล (สุรโยทัยชนม์กาลฆฑิกา) 20 / 15
ทีฆ. อาทิตย์นิรายะนะ 178° 49' 0"
อายะนางศ 21 15 57 +
ทีฆ. อาทิตย์สายะนะ 200 4 57
200° ÷ 30 = 6 (เศษ 20) = ราศีตุลย์ 20° 5'
ลัคน์สผุส 43
ฉะนั้นภุกฐางศ (องศาอดีต) = 20° 5' ในราศีตุลย์
โภคยางศ (องศาอนาคต) = 30°- 20° 5' = 9° 55' ในราศีตุลย์
|
|
อันโตนาที
30°
กฎ (ก) อันโตนาทีที่ วิถ เหนือ 13° ราศีตุลย์ = 5 /6
|
|
5 /6
30°
= (5 X 60 + 6) ÷ (30 X 60) X (9 X 60 + 55)
= 306 ÷ 1800 X 595
หรือ 306 X 595 ÷ 1800 = 101.15 วิมหานาที
101.15 ÷ 60 = 1 เป็นมหานาที เศษ 41.15
เศษ 41.15 เป็นวิมหานาที = 41.15 วิมหานาที
ฉะนั้นโภคยกาล = 1 มหานาที 41.15 วิมหานาที
มหา วิมหา
นาที นาที
คือเวลาที่อาทิตย์จะต้องจรในราศีตุลย์อีก 1 41.15
ราศีพฤศจิก 5 20.83
ราศีธนู 5 30.6
ราศีมกร 5 13
17 45.65
อิษตกาล (เวลาที่จะหาลัคน์) 20 15
มหานาทีที่ล่วงไปแล้วถึงสุดท้ายของราศีมกร 17 45
เวลาที่เหลือในอสุทธราศีคือราศีกุมภ์ 2 30
44 โหราวิทยา
ภุกฐางศตรงกับภุกฐกาลข้างบนนั้นได้ดังนี้ :
|
|
30°
อสุทธนาที
|
|
|
30°
4 / 37.5
= (30 X 60) ÷ (4 X 60 + 37.5) X (2 X 60 + 30)
= 1800 X 150 ÷ 277.5
1800 X 150 ÷ 277.5
270000 ÷ 277.5 = 972 เป็นลิปดา เศษ 2700
927 ÷ 60 = 16 เป็นองศา เศษ 12
เศษ 12 เป็นลิปดา
เศษ 2700 X 60 ÷ 277.5 = 58 เป็นพิลิปดา
|
|
30°
อสุทธนาที
ภุกฐราศีกุมภ์ = 16 องศา 12 ลิปดา 58 พิลิปดา
ฉะนั้น ลัคน์สายะนะ = 10 16° 12' 58"
อายะนางศ 21 15 57 -
ฉะนั้น ลัคน์ที่แท้จริง = 9 24 57 1
ลัคน์ของชะตาตัวอย่างได้ 24° 57' ราศีมกร หรือแปลงเป็นองศาจากจุดแรกของดาวเมษได้ 294° 57' เป็นอุทัยลัคน์ เอา 180° บวกเข้าได้อัสตลัคน์ (Ascendant and Descendant)
ลัคน์สผุส 45
71. ราศีกุณฑลิ ราศีกุณฑลิเป็นแผนจักรราศีแสดงให้เห็นภาพจำลองของท้องฟ้าเมื่อเกิด เรียกว่าดวงชะตา.