โศลกที่ ๔๘
ในการคิดดาวที่เสวยอายุโดยนักษัตรที่จันทร์สถิตเป็นนักษัตรที่ ๑ และดาวที่ครองนักษัตรนั้นเสวยอายุก่อนดาวใดๆและ ดาวที่เสวยอายุต่อไปได้แก่ดาวที่ครองนักษัตรต่อไปตามลำดับ ท่านว่าถ้าดาวที่ครองนักษัตรที่ ๔ จากจันทร์ในชะตาเป็นดาวเสาร์ เสวยอายุจะทำให้เจ้าชะตาตาย ในทำนองเดียวกันถ้าอังคารเป็นดาวที่ครองนักษัตรที่ ๕ พฤหัสบดีเป็นดาวที่ครองนักษัตรที่ ๖ และราหูเป็นดาวที่ครองนักษัตรที่ ๗ จากนักษัตรของจันทร์ในชะตาดาวเหล่านี้เสวยอายุอาจทำให้เจ้าชะตาตายได้ ฯ
โศลกที่ ๔๙
ถ้าดาวที่ครองนักษัตรที่ ๓ ที่ ๔ และที่ ๗ จากนักษัตรของจันทร์ในชะตา เป็นดาวที่ได้ตำแหน่งนิจ เป็นดาวที่อยู่ในเรือนของศัตรู หรือเป็นดาวที่อัสตะคืออยู่ใกล้อาทิตย์ไม่เกิน ๕ องศา เวลาดาวที่กล่าวมานี้เข้าเสวยอายุอาจทำให้เจ้าชะตาตายได้ และยิ่งถ้าดาวที่เสวยอายุนี้ร่วมกับบาปเคราะห์ด้วย การตายของเจ้าชะตายิ่งแน่นอนมากขึ้น ฯ
โศลกที่ ๕๐
ในการเสวยอายุหรือแทรกของพระเคราะห์ต่างๆ ท่านให้พิจารณาดูว่าในขณะนั้น ดาวอะไรเสวยอายุ และดาวอะไรแทรก มีกฎเกณฑ์อยู่ว่าดาวที่เสวยอายุหรือแทรกนั้นเป็นเจ้าเรือนของภพที่ ๒ หรือ ภพที่ ๗ จากภพใดๆภพนั้นจะวิบัติทันที นอกจากนี้ยังทำลายดาวที่ให้แสงถึงภพนี้ และดาวที่อยู่ในภพนี้ รวมทั้งตัวภพนั้นด้วย ฯ
หมายเหตุ
สมมุติลัคนาอยู่ราศีกุมภ์ อาทิตย์อยู่ราศีกันย์ จันทร์อยู่ราศีมิน พฤหัสบดีอยู่ราศีพิจิก เวลาดาวอังคารเสวยอายุและพุธแทรก อังคารเป็นเจ้าเรือนภพที่ ๒ จากมิน และพุธเป็นเจ้าเรือนภพที่ ๗ จากมิน เพราะฉะนั้นราศีมินในชะตาจะวิบัติ ราศีมินเป็นภพที่ ๒ จากลัคนา ภพที่ ๒ จากลัคนาจะวิบัติ นอกจากนั้นจันทร์ซึ่งอยู่ในราศีมินก็พลอยวิบัติไปด้วยและทั้งดาวพฤหัสบดีที่ให้แสงถึงจันทร์ก็วิบัติไปด้วย
โศลกที่ ๕๑
ถ้าเสาร์โคจรเป็นร่วมกับดาวที่เป็นเจ้าเรือน ของตรียางค์ที่ ๒๒ จากตรียางลัคนา เจ้าชะตาอาจตายได้ ในทำนองเดียวกัน ถ้าเสาร์โคจรไปในราศีซึ่งเป็นเจ้านวางค์ของดาวที่เป็นเจ้าตรียางค์ที่ ๒๒ จากตรียางค์ลัคนา เจ้าชะตาก็อาจตายได้ ฯ
หมายเหตุ
สมมุติลัคนาอยู่ราศีเมษ ๕ องศา ตรียางค์ที่ ๒๒ จากลัคนา คือตรียางค์ที่ ๑ ของภพที่ ๘ จากลัคนานั่นเอง ซึ่งได้แก่ตรียางค์ที่ ๑ ในราศีพิจิกครองด้วยอังคาร สมมุติว่าดาวอังคารอยู่ราศีกันย์ ๖ องศา ฉะนั้นถ้าเสาร์โคจรมาร่วมกับอังคารเดิมในราศีกันย์ เจ้าชะตาจะตายได้ อีกประหนึ่งอังคารนั้นอยู่ในนวางค์ที่ ๒ ของราศีกันย์ ซึ่งได้แก่นวางค์กุมภ์ ถ้าเสาร์โคจรเข้าราศีกุมภ์เมื่อใด เจ้าชะตาก็มีหวังตายได้เช่นกัน
โศลกที่ ๕๒-๕๓
คำว่าฉิทระเคราะห์คือพระเคราะห์ ๗ ประการ ที่สามารถจะทำลายความวิบัติต่างๆแม้กระทั่งความตายให้แก่เจ้าชะตาได้อย่างกระทันหัน พระเคราะห์เหล่านี้คือ
๑. เจ้าเรือนของภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์
๒. พระเคราะห์ที่สถิตอยู่ในภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์
๓. ดาวที่ให้แสงถึงภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์
๔. ดาวที่เป็นเจ้าเรือนของตรียางค์ที่ ๒๒ จากตรียางค์ลัคนา
๕. ดาวที่ร่วมกับเจ้าเรือนของภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์
๖. ดาวที่เป็นเจ้าเรือนของนวางค์ที่ ๖๔ จากนวางค์ของจันทร์
๗. ดาวที่เป็นศัตรูของเจ้าเรือนภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์
ท่านให้พิจารณาดูว่าดาวเหล่านี้ดวงไหนเข้มแข็งที่สุด ดาวดวงนั้นจะทำลายเจ้าชะตาให้ถึงตายได้ในเวลาเสวยอายุหรือแทรก อนึ่งการพิจารณาภพที่ ๘ จากลัคนาหรือจันทร์นั้นแล้วแต่กรณี ถ้าอันใดเข้มแข็งกว่าก็พิจารณาจากอันนั้นเป็นใหญ่ ฯ
โศลกที่ ๕๔
การจะดูว่าญาติพี่น้อง ฯลฯ ของเจ้าชะตาจะวิบัติหรือตายเมื่อใด ท่านให้พิจารณาจากเจ้าเรือนภพที่ ๑๒ จากภพนั้น หรือดาวที่อยู่ในภพที่ ๑๒ จากภพนั้น สุดแล้วแต่ว่าอะไรจะเข้มแข็งกว่ากัน ญาติของเจ้าชะตาจะตายเมื่อดาวนั้นเสวยอายุ เช่นจะดูเกี่ยวกับความวิบัติของคู่ครองก็ต้องดูว่าภพที่ ๑๒ จากภพที่ ๗ ครองด้วยดาวอะไรและมีดาวอะไรสถิตอยู่ในภพนั้น ภพที่ ๑๒ จากภพที่ ๗ จากลัคนา ก็จะได้แก่ภพที่ ๖ จากลัคนานั่นเอง ฯ
โศลกที่ ๕๕
ตรียางค์พิษคือตรียางค์ที่ให้โทษแก่เจ้าชะตา ได้แก่ตรียางค์ต่างๆของราศีดังจะกล่าวต่อไปนี้ ตรียางค์ ภุชงค์ นาค งูพิษ สรรป หรือปาศะ หมายความถึงงูพิษและบ่วงรัดคอ ได้แก่ตรียางค์ที่ ๑ ของราศีพิจิก ตรียางค์ที่ ๒ ของราศีกรกฏ และตรียางค์ที่ ๓ ของราศีมิน ตรียางค์นิคฑ หมายถึงเครื่องจองจำพันธนาการ เช่น โซ่ ตรวน ได้แก่ตรียางค์ที่ ๒ ของราศีพิจิก ตรียางค์ปักษี ครุฑ วิหค หมายถึงนกที่มีฤทธิ์ ได้แก่ตรียางค์ที่ ๑ ของราศีสิงห์และมังกร ตรียางค์พิษเหล่านี้ในบางคัมภีร์อาจมีความเห็นแตกต่างกันไปบ้าง ฯ
โศลกที่ ๕๖
คำว่า ขร แปลว่าของมีคม ความร้อน เผ็ดร้อน บาด ตัด โหดร้าย หยาบคาย ฯลฯ ในที่นี้หมายความว่า พระเคราะห์ที่ให้โทษอย่างร้ายแรงแก่เจ้าชะตา คือได้แก่พระเคราะห์ที่ครองตรียางค์ที่ ๒๒ จากตรียางค์ลัคนา และพระเคราะห์ที่ครองนวางค์ที่ ๖๔ จากนวางค์ของจันทร์ในชะตา ตรียางค์ที่ ๒๒ จากตรียางค์ลัคนา คือตรียางค์ที่ ๑ ของภพที่ ๘ จากลัคนา นวางค์ที่ ๖๔ จากนวางค์จันทร์ ก็คือนวางค์ที่ ๑ ของภพที่ ๘ จากจันทร์ ฯ
โศลกที่ ๕๗
การคำนวณหาอายุสั้นอายุยืนอีกแบบหนึ่ง โดยคิดองศาลิบดาของพระเคราะห์ต่างๆรวมทั้งอุปเคราะห์ด้วย นับตั้งแต่ศูนย์องศาในราศีเมษจนถึงสมผุสของพระเคราะห์หรืออุปเคราะห์นั้น แล้วแตกเป็นองศาลิบดา ท่านให้กฏไว้ว่า
๑.ลัคนาคูณด้วย ๕ บวกกับ มานที = ปราณ หรือ ชีวะ
๒.จันทร์คูณด้วย ๘ บวกกับ มานที = เทหะ หรือ ตัวตน
๓.มานทีคูณด้วย ๗ บวกกับ อาทิตย์ = มฤตยู หรือ ความตาย
เมื่อได้ชีวะ เทหะ และมฤตยู ว่าเป็นกี่องศากี่ลิบดาแล้ว ท่านให้ความเห็นว่าถ้าในชะตาผู้ใดผลรวมของชีวะกับเทหะมากกว่ามฤตยู ท่านว่าอายุยืน ถ้าน้อยกว่าอายุสั้น มีกฎพิเศษที่ว่าถ้าจำนวนเกิน ๒๑๖๐๐ ต้องเอา ๒๑๖๐๐ ลบ แล้วเอาเศษไปคิด จำนวน ๒๑๖๐๐ คือจำนวนลิบดาใน ๓๖๐ องศานั่นเอง ฯ
โศลกที่ ๕๘
ให้หาผลรวมของเทหะ ชีวะและมฤตยู ถ้าเกิน ๒๑๖๐๐ เอา ๒๑๖๐๐ ลบจนลบไม่ได้ ที่เหลือเศษเป็นจำนวนลิบดา คิดเป็นราศี องศาและลิบดาใหม่ และนับตั้งต้นตั้งแต่ราศีเมษศูนย์องศา ก็จะรู้ว่าผลรวมที่ว่านี้เป็นจุดอยู่ ณ ราศีใด องศาใด และลิบดาใด ท่านว่าเสาร์โคจรมาร่วมในราศีที่จุดนี้จะมีเรื่องเดือดร้อนใจและเสียทรัพย์ และถ้าเสาร์โคจรเข้าร่วมนวางค์เดียวกับจุดนี้ หรือโคจรเป็นตรีโกณกับจุดนี้พอดี ท่านว่าเจ้าชะตาจะตาย ฯ
โศลกที่ ๕๙
เมื่อคำนวณหาจุดปราณหรือชีวะได้แล้ว ต้องคำนวณหาต่อไปว่าจุดนี้อยู่ราศีองศาและลิบดาเท่าใด ราศีที่จุดนี้สถิตมีความสำคัญเกี่ยวกับชีวิตของเจ้าชะตาเอง และราศีนี้
บางทีเรียกว่า อายุรภาวะ ท่านว่าเสาร์โคจรเป็นตรีโกณกับราศีที่เป็นอายุรภาวะ เจ้าชะตาจะมีความวิบัติเกี่ยวกับทรัพย์สมบัติ ต่อไปให้ท่านพิจารณาว่าเจ้าเรือนของอายุรภาวะเป็นดาวอะไร และอยู่ในราศีใดด้วย ท่านว่าดาวพฤหัสบดีโคจรเป็นตรีโกณกับเจ้าเรือนของอายุรภาวะเจ้าชะตาจะตาย ฯ
โศลกที่ ๖๐
ให้คำนวณหาผลรวมของลัคนา มานทีและอาทิตย์ว่าอยู่ราศีใดกี่องศากี่ลิบดา โดยใช้วิธีคำนวณดังได้กล่าวมาแล้ว เมื่อรู้สมผุสรวมของลัคนา มานทีและอาทิตย์แล้วว่าอยู่ราศีใด ท่านให้สังเกตว่าเจ้าเรือนของราศีนี้คือดาวใด และไปอยู่ ณ ที่ใด เพราะถ้าพฤหัสบดีโคจรถึงจุดนี้ หรือโคจรเป็นตรีโกณกับจุดนี้พอดี ท่านว่าเจ้าชะตาจะตาย ฯ
โศลกที่ ๖๑
ท่านให้หาผลต่างระหว่างลัคนาและอุปเคราะห์ยมกัณฏะกะ เมื่อได้เท่าใดแล้วคิดจากศูนย์องศาในราศีเมษว่าจุดนี้สมผุสอยู่ราศีใดองศาใด เมื่อพฤหัสบดีผ่านเข้าร่วมนวางค์เดียวกันกับจุดนี้ ท่านว่าเจ้าชะตาจะถึงแก่ความตาย ฯ
หมายเหตุ
ยะมะกัณฏะกะ เป็นชื่ออุปเคราะห์ของดาวพฤหัสบดีมีวิธีคำนวณหาสมผุสของจุดนี้คือเมื่อรู้เวลาของยะมะกัณฏะกะแต่ละวันในเวลากลางคืนหรือกลางวันแล้ว หาจุดสมผุสตามเวลานั้นแบบหาลัคนา
วัน กลางวัน กลางคืน
อาทิตย์ เวลา ๑๓.๑๒ น. เวลา ๑๘.๔๘ น.
จันทร์ “ ๑๑.๓๖ น. “ ๐๔.๒๔ น.
อังคาร “ ๑๐.๐๐ น. “ ๐๒.๔๘ น.
พุธ “ ๐๘.๒๔ น. “ ๐๑.๑๒ น.
พฤหัสบดี “ ๐๖.๔๘ น. “ ๒๓.๓๖ น.
ศุกร์ “ ๑๖.๒๔ น. “ ๒๒.๐๐ น.
เสาร์ “ ๑๔.๔๘ น. “ ๒๐.๒๔ น.
***การคิดขึ้นวันใหม่ของทุกๆวัน ใช้อาทิตย์อุทัยเป็นวันใหม่
