ดิถีอัคนิโรธน์-วันที่ห้ามประกอบการมงคล
กฏเกณฑ์การให้ฤกษ์แบบโบราณนับว่าสลับซับซ้อนยิ่งนัก และก็กฏเกณฑ์ข้อยกเว้นมากมายหลายตำรา แต่อย่างไรก็ตามก็มีกฏเกณฑ์ๆเกี่ยวกับดิถีหรือวันขึ้นแรมเพื่อดูฤกษ์มงคลต่างๆ โบราณเรียกว่า”ดิถีอัคนิโรธน์”
อัคนิโรธน์ หรือนางกาลกรรณีวิลัยวรรณ ก็คือชื่อของบุตรีของพญามัจจุราช มีผมแดง แต่งกายและทัดดอกไม้แดง เหาะล่องลอยมาในอากาศแล้วก็ตกลงสู่บ้านเรือนผู้คนในวันดิถีต่างๆ แสดงถึงอาเพศและเคราะห์หามยามร้ายต่างๆหากเราไปกระทำการมงคลที่ต้องกับอัคนิโรธน์ในวันนั้นๆ
ดิถีอัคนิโรธน์ที่ต้องห้ามมีดังต่อไปนี้
ดิถีขึ้น 1 ค่ำหรือแรม 1 ค่ำ เรียกว่า เอกโคมหิงษา อัคนิโรธน์ตกลงในวัวควาย ท่านห้ามซื้อขายวัวควาย เปิดคอกปศุสัตว์
ดิถีขึ้น 2 ค่ำหรือแรม 2 ค่ำ เรียกว่า เท์ววเน อัคนิโรธน์ตกลงในป่า ห้ามไปเที่ยวป่า เดินทางในป่าเขา ต้ดไม้
ดิถีขึ้น 3 ค่ำหรือแรม 3 ค่ำ เรียกว่า นทีติจะ อัคนิโรธน์ตกลงในน้ำ ห้ามมิให้เดินทางโดยทางน้ำ ทางเรือ เล่นน้ำ หรือขุดบ่อขุดสระ
ดิถีขึ้น 4 ค่ำหรือแรม 4 ค่ำ เรียกว่า จตุบัพพเต อัคนิโรธน์ตกลงในภูเขา ห้ามไปเที่ยวเขา ปีนเขา
ดิถีขึ้น 5 ค่ำหรือแรม 5ค่ำ เรียกว่า ปัญเขตเต อัคนิโรธน์ตกลงในที่ทางเขตคาม ห้ามมิให้แบ่งที่ทาง รังวัดที่ดิน
ดิถีขึ้น 6 ค่ำหรือแรม 6 ค่ำ เรียกว่า ฉัฎฐเคเห อัคนิโรธน์ตกลงในบ้านเรือน ห้ามมิให้ทำการมงคลยกเสาเอก ปลูกบ้านเรือน ขึ้นบ้านใหม่ ย้านเข้าบ้านใหม่ หรือทำการมงคลใดใดในบ้านเรือน
ดิถีขึ้น 7 ค่ำหรือแรม 7 ค่ำ เรียกว่า สัตตะราเช อัคนิโรธน์ตกลงในพระราชวัง ห้ามมิให้ทำการอภิเษกพระราชา
ดิถีขึ้น 8 ค่ำหรือแรม 8ค่ำ เรียกว่า อัฎฐยาเน อัคนิโรธน์ตกลงในยวดยาน ห้ามมิให้ซื้อขายยวดยาน หัดขับขี่ ออกรถใหม่ ฯลฯ
ดิถีขึ้น 9 ค่ำหรือแรม 9 ค่ำ เรียกว่า นวพสุธา อัคนิโรธน์ตกลงในแผ่นดิน ห้ามมิให้ขุดหลุมปลูกเรือน ขุดดิน ขุดบ่อ ถมดิน ฯลฯ
ดิถีขึ้น 10 ค่ำหรือแรม 10 ค่ำ เรียกว่า ทสนาวา คนิโรธน์ตกลงในเรือ ห้ามลงเรือ ห้ามต่อเรือ เอาเรือลงจากคาน
ดิถีขึ้น 11 ค่ำหรือแรม 11 ค่ำ เรียกว่า เอกาทสพีชา อัคนิโรธน์ตกลงในพืชพรรณ ห้ามปลูกต้นไม้ เพาะชำ หว่าน ตอนต้นไม้ ฯลฯ
ดิถีขึ้น 12 ค่ำหรือแรม 12 ค่ำ เรียกว่า ท์วทสอิถีโย อัคนิโรธน์ตกลงในตัวสตรี ห้ามซ่องเสพกับสตรี แต่งงาน ส่งตัวเจ้าสาว ฯลฯ
ดิถีขึ้น 13 ค่ำหรือแรม 13 ค่ำ เรียกว่า เตรสปุริโส อัคนิโรธน์ตกลงในตัวบุรุษ ห้ามซ่องเสพกับบุรุษแต่งงาน ส่งตัวเข้าเรือนหอ ฯลฯ
ดิถีขึ้น 14 ค่ำหรือแรม 14 ค่ำ เรียกว่า จตุทสสีมายัง อัคนิโรธน์ตกลงในพัทธสีมา ห้ามมิให้ทำการอุปสมบทและบรรพชา
ดิถีขึ้น 15 ค่ำหรือแรม 15 ค่ำ เรียกว่า ปัญจทสเทพา อัคนิโรธน์ตกลงในเทวาอารักษ์ทั้งหลาย ห้ามมิให้ทำการเซ่นสรวงบวงพลี ไหว้ครู บูชาเทพทั้งปวง
หากใครทำการโดยไม่ดูข้อห้ามดิถีอัคนิโรธน์ ต่างๆที่กล่าวมานี้ จะให้การทั้งปวงวิบัติ หาความเจริญมิได้ ดังนั้นเราจึงควรหลีกเลี่ยงวันทำการต่างๆที่ดิถีอัคนิโรธน์ท่านได้ห้ามเอาไว้
